Petit Larousse, 1960
Θηλυκή, βασιλική, φίνα και αέρινη, η δαντέλα είναι ίσως το πιο σαγηνευτικό ύφασμα που μπορεί να φορεθεί. Ξέρουμε όμως πότε πρωτοεμφανίστηκε; Οι ιστορικοί πιστεύουν πως γεννήθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα. Στη συνέχεια, γνώρισε εντυπωσιακή άνθιση και γρήγορα εξελίχθηκε σε περίτεχνο διάτρητο ύφασμα, φτιαγμένο είτε με βελόνα είτε με την ανέμη (μασουράκι).
Η δαντέλα με μασουράκι ήταν πιο γρήγορη στην κατασκευή, και οι τεχνίτες μπορούσαν να αντιγράψουν εύκολα τα σχέδια της βελόνας. Δεν είναι τυχαίο ότι βλέπουμε υπέροχες λεπτομέρειες δαντέλας σε δεκάδες πορτρέτα του 16ου και 17ου αι.
Από τα μοναστήρια στις πασαρέλες
Στην αρχή, η δαντέλα δεν ήταν το «υφαντό» όπως το ξέρουμε σήμερα. Οι πρώτες μορφές της δαντέλας ήταν διακοσμητικά κοψίματα, δουλεμένα κυρίως από μοναχές στην κεντρική και νότια Ευρώπη. Εκείνες την έφτιαχναν για βωμούς, άμφια και εκκλησιαστικές τελετές. Σιγά σιγά όμως, οι τεχνικές πέρασαν από τις καλόγριες στις μαθήτριες, από εκεί στον υπόλοιπο κόσμο, και κάπως έτσι γεννήθηκε μια ολόκληρη βιοτεχνία.
Ένα αξεσουάρ πολυτελείας
Καθώς οι αιώνες κυλούσαν, η ζήτηση για δαντέλα εκτοξεύτηκε. Σχολές ξεφύτρωναν παντού στην Ευρώπη και κάθε περιοχή ανέπτυξε το δικό της στιλ. Τον 17ο και 18ο αιώνα η δαντέλα ήταν στο απόγειό της: συνώνυμο πλούτου και εκλέπτυνσης. Διακοσμούσε τα πάντα: γιακάδες, μανσέτες, πέπλα, παπούτσια, ακόμη και τα λευκά είδη του σπιτιού. Αν ήθελες να δείξεις status, λίγη δαντέλα ήταν το απαραίτητο αξεσουάρ.
Με τη Γαλλική Επανάσταση ήρθε η παρακμή, αφού καταργήθηκαν οι αυλές και η πολυτέλεια. Όμως με τη Βιομηχανική Επανάσταση του 19ου αιώνα γεννήθηκαν νέες μορφές – πιο προσιτές αλλά πάντα αγαπημένες.
Από τη χειροποίητη στην μηχανική
Το 1809, ο Άγγλος John Heathcoat εφηύρε τη μηχανή που έφτιαχνε το «φόντο» της δαντέλας, το πιο χρονοβόρο μέρος της. Σύντομα οι μηχανικές δαντέλες συνδυάζονταν με χειροποίητες, και κυκλοφόρησαν νέα σχέδια, όπως η βελγική Point de Gaze ή η γαλλική Chantilly.
Την ίδια εποχή, περιοδικά για γυναίκες πρότειναν τεχνικές όπως το τατάρισμα ή το βελονάκι, κάνοντάς τες μόδα και για το σπίτι.
Και η ιστορία συνεχίζεται…
Η δαντέλα παραμένει μέχρι σήμερα σύμβολο κομψότητας και διαχρονικής θηλυκότητας. Και αν νομίζετε ότι τα είπαμε όλα, μείνετε συντονισμένοι: έρχεται σύντομα η συνέχεια, με όλη την ιστορία της στον 20ό αιώνα!
Με υφασμάτινους χαιρετισμούς,
My Fabric Of Life
